Monitorinq sistemi

İlkin peşə ixtisas təhsili

Monitorinq sistemi
haqqında

Prosses

Layihə çərçivəsində ASK-nın internet səhifəsi platformasında əmək bazarının “Monitorinq Sisteminin” yaradılması peşə təhsili və təlimi sahəsində sosial dialoqun güclənməsinə, işəgötürənlərlə ilk və orta peşə - ixtisas müəssisələri arasında əlaqələrin qurulmasına, işəgötürənlərin peşə təhsili və təlimi prosesinə daha aktiv cəlb edilməsinə və işəgötürənlərin yüksək səviyyəli peşəkar kadrlarla təmin edilməsinə xidmət edəcəkdir. On-line Monitorinq Sistemi aşağıdakılara imkan verəcəkdir: - müəssisələr arasında on-line sosioloji sorğunun keçirilməsi; - əmək bazarında olan iş yeləri təklifləri haqqında məlumat bazasının yaradılması; - əmək bazarının iqtisadi fəaliyyət sahəsi və regional strukturunun, eyni zamanda işçilərin yaş və gender əlamətlərinə görə təhlil edilməsi; - işəgötürənlərin işçi qüvvəsinə, mütəxəssislərə olan keyfiyyət tələbləri haqqında məlumatların toplanması və sistemləşdirilməsi; - müəssisələrdə ilk və orta ixtisas müəssisələrinin şagirdləri üçün istehsalat təcrübəsinin keçirilməsi imkanlarının öyrənilməsi; - orta məktəb şagirdlərinin peşə yönümünün formalaşdırılması məqsədilə müəssisələrdə “Açıq qapı günləri”-nin keçirilməsi imkanlarının öyrənilməsi. Sorğunun nəticələri ASK-nın ekspertləri tərəfindən təhlil olunacaq və müvafiq hesabatlar hazırlanaraq bütün maraqlı təşkilatlara təqdim ediləcəkdir.

Monitorinq sistemi haqqında

İşəgötürənlərin tələbatına uyğun sayda və müvafiq peşəkarlıq səviyyəsində işçi qüvvəsi ilə təmin edilməsi Azərbaycan Respublikasının iqtisadiyyatının inkişaf etdirilməsi, onun rəqabət qabiliyyətinin daha da artırılması və ölkə əhalisinin, xüsusilə gənclərin məşğulluğunun və həyat səviyyəsinin yüksəldilməsi dövlət siyasətinin prioritet istiqamətlərindən biridir. “Peşə təhsili sahəsində tərəfdaşlıq” layihəsinin məqsədi bu sahədə həyata keçirilən dövlət siyasətinə Azərbaycan Sahibkarlar (İşəgötürənlər) Təşkilatları Milli Konfederasiyası tərəfindən dəstək və töhvənin verilməsidir. Layihə Almaniya İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Nazirliyi (BMZ), Almaniya İqtisadi İnkişaf Fondu (SEQUA GmbH) və “Bildungswerk der Wirtschaft Mecklenburg – Vorpommern e.V.” institutu ilə əməkdaşlıq çərçivəsində həyata keçirilir. Layihə çərçivəsində ASK-nın internet səhifəsi platformasında əmək bazarının “Monitorinq Sisteminin” yaradılması peşə təhsili və təlimi sahəsində sosial dialoqun güclənməsinə, işəgötürənlərlə ilk və orta peşə - ixtisas müəssisələri arasında əlaqələrin qurulmasına, işəgötürənlərin peşə təhsili və təlimi prosesinə daha aktiv cəlb edilməsinə və işəgötürənlərin yüksək səviyyəli peşəkar kadrlarla təmin edilməsinə xidmət edəcəkdir. On-line Monitorinq Sistemi aşağıdakılara imkan verəcəkdir: - müəssisələr arasında on-line sosioloji sorğunun keçirilməsi; - əmək bazarında olan iş yeləri təklifləri haqqında məlumat bazasının yaradılması; - əmək bazarının iqtisadi fəaliyyət sahəsi və regional strukturunun, eyni zamanda işçilərin yaş və gender əlamətlərinə görə təhlil edilməsi; - işəgötürənlərin işçi qüvvəsinə, mütəxəssislərə olan keyfiyyət tələbləri haqqında məlumatların toplanması və sistemləşdirilməsi; - müəssisələrdə ilk və orta ixtisas müəssisələrinin şagirdləri üçün istehsalat təcrübəsinin keçirilməsi imkanlarının öyrənilməsi; - orta məktəb şagirdlərinin peşə yönümünün formalaşdırılması məqsədilə müəssisələrdə “Açıq qapı günləri”-nin keçirilməsi imkanlarının öyrənilməsi. Sorğunun nəticələri ASK-nın ekspertləri tərəfindən təhlil olunacaq və müvafiq hesabatlar hazırlanaraq bütün maraqlı təşkilatlara təqdin ediləcəkdir.

8. Hazırda müəssisənizdə vakansiyalar var?

Bəli54.1%20
Xeyr45.9%17

Dövlət peşə məktəbləri

Özəl peşə məktəbləri

11. Sizin fikrinizcə Azərbaycanın bugünki peşə təhsilinin çatışmayan cəhətləri hansılardır?

Peşəsinə dair nəzəri bilikləri10.3%11
Istehsalat vərdişləri26.2%28
Məzunların iş üçün məsuliyyətin üzərinə götürülməsi3.7%4
Məzunların müstəqil düşünmək bacarığı (öz istəyi ilə problemin həllini tapmaq)7.5%8
Məzunların sahibkarlıq düşüncəsi6.5%7
Məzunların özünə inamı14%15
İş bacarığı, bilik və vərdişləri təcrübədə tətbiq etmək qabiliyyəti22.4%24
Keyfiyyətə nəzarət, keyfiyyətin təmin olunması9.3%10

12. Müəssisənizdə işçilərin peşəkarlığını artırmaq məqsədilə peşə təlimlərinin keçirilməsinə ehtiyac duyursunuzmu?

Bəli24.3%9
Xeyr75.7%28

13. Peşə təhsili alan şagirdlərin hələ ixtisas hazırlığı dövründə (nəzəri təlim) istehsalat təlimi keçməsi Sizin fikrinizcə nə dərəcədə vacibdir?

Çox vacib91.9%34
Məqsədəuyğundur8.1%3
Vacib deyil0%0

14. Sizcə istehsalat təlimi harada həyata keçirilməlidir?

Peşə məktəbində – ayrıca emalatxanada16.2%6
ASK-nın üzv müəssisələrindən birində8.1%3
Sizin öz müəssisənizdə24.3%9
Xaricdə0%0
Hər hansı bir müəssisədə- ixtisasa aid olmasa da51.4%19
Digər0%0

15. Şagirdlərin peşə təhsilini tam bitirənədək istahsalat təcrübəsi Sizin fikrinizcə nə qədər çəkməlidir?

Peşə təhsili müddətidə 4 ay16.2%6
Nəzəri təlimdən sonra iki həftə13.5%5
Almaniyadakı dual (ikili) peşə təhsili sisteminə uyğun olaraq (70% təcrübə və 30% peşə məktəbində nəzəri təlim)45.9%17
Hər təhsil ilində yay tətili zamanı 2-4 həftə24.3%9

16. Sizin fikrinizcə peşə ixtisası öyrənən şagirdlərin istehsalat təcrübəsini müvafiq təlim keçmiş mütəxəssisin (təlim ustasının) rəhbərliyi ilə keçməsi nə dərəcədə vacibdir?

Çox vacibdir70.3%26
Məqsədəuyğundur29.7%11
Vacib deyil0%0

17. Sizin fikrinizcə „Təlim ustası“ ideal halda hansı xüsusiyyətlərə malik olmalıdır?

Sahibkarlıq təcrübəsi olmalıdır3%3
Gənclərlə iş təcrübəsi olmalıdır34%34
Didaktik qabiliyyəti olmalıdır 17%17
Peşə məktəbinin sifarişini bazarın tələbinə uyğunlaşdıra bilməlidir.7%7
Peşə məktəbində müəllim kimi iş təcrübəsi olmalıdır.6%6
Təlim-təcrübə müəssisəsində bütün prosesləri və müəssisənin tələblərini bilməlidir. 22%22
Nəzəri təlim üçün müvafiq ixtisas üzrə tədris proqramını (Curricula)bilməli və müəssisədəki təcrübə zamanı tətbiq etməlidir.4%4
Təlim ustası daim ixtisasını artırmalı və müvafiq diplomları/sertifikatları təqdim etməlidir.7%7

18. Sizin fikrinizcə istehsalat təcrübəsi zamanı Peşə məktəbinin şagirdləri zəhmət haqqı almalıdır?

Bəli86.5%32
Xeyr13.5%5

19. Sizin fikrinizcə zəhmət haqqının miqdarı nə qədər olmalıdır?

50 AZN6.3%2
100 AZN53.1%17
150 AZN34.4%11
Haqqın digər formada verilməsi (yol xərci, geyim, və s)6.3%2

20. Sizin fikrinizcə təlim ustası peşə məktəbinin şagirdləri üçün keçirdiyi təlimə görə əlavə mükafat almalıdır?

Bəli29.7%11
Xeyr70.3%26

21. Sizin fikrinizcə bu mükafat nə qədər olmalıdır?

100 AZN9.1%1
150 AZN45.5%5
300 AZN18.2%2
Zəhmətin başqa formada dəyərləndirilməsi (Məs. usta statusu alması üçün kurs xərclərinin ödənilməsi və s.)27.3%3

22. Gələcəkdə ilk və orta ixtisas peşə təhsili məktəblərinin şagirdləri üçün praktika (istehsalat təlimi) keçmək üçün şərait yarada bilərsiniz?

Bəli67.6%25
Xeyr32.4%12

Praktikanın əvvəlində praktikanta müəssisənin iş və istehsal prosesləri haqqında təlimat verilir

Praktikantı öyrətmək üçün müəssisədə təlim ustasına (və ya ona kömək üçün digər bir mütəxəssisə) təhkim olunur

Praktikantdan ərizə ilə müraciət etməsi gözlənilir (Tərcümeyi-hal, maraqları, bizim müəssisə ilə əməkdaşlığı nəyə görə istədiyinə dair əsaslandırma məktubu; digər şəxslərdən/qurumlardan rəy)

Praktika müddəti 2-4 həftə davam edir

Praktika bir aydan çox davam edir (və tətil vaxtına da salına bilər)

İşindən razı qalsaq, praktikanta əməyinə üyğun zəhmət haqqı verilir

Praktika yeri ayırmaq bizim üçün gələcək əməkdaşlarımızı yoxlamaq və onları gələcəkdə bu müəssisədə işə hazırlamağa şans deməkdir.

Peşə məktəbləri və müəssisələr (ASK-üzvləri) arasında məzunlar və praktika yerlərinin mübadiləsi üçün yaradılacaq məlumat bazasına bizim şirkətin də daxil edilməsinə razıyıq.

Əlavə praktikadan sonra mən məzunların gələcək əməkdaş kimi daha yaxşı ixtisaslaşmasını gözləyirəm

ASK üzvü olaraq „Azərbaycan gəncliyi üçün peşə təlimçisi“ kimi sertifikatla təltif olunmağı gözləyirəm

25. Müəssisənizdə açıq qapı günü keçirməyə və maraqlanan gənclərə (bəzən valideynləri ilə), peşə məktləblərinin nümayəndələrinə müəssisənizlə tanış olmağa şərait yaratmağa razı olardınız?

Bəli59.5%22
Xeyr40.5%15

Təşkilati kömək (hazırlıq, həyata keçirmə, sonradan məlumatları təhlil edərək gələcək üçün nəticə çıxarmaq)

Maliyyə dəstəyi (qonaqlar üçün kiçik qəlyanaltılar, ...)

Məzmun-didaktik kömək (ayrı-ayrı peşə haqqında təqdimatın hazırlanması, ...)